نگاهی به تعزیه ایرانی از دید شرق شناسان

خوب است بدانیم در حال حاضر بزرگترین مجموعه از تعزیه های ایران در کتابخانه واتیکان است که بوسیله یکی از سفرای ایتالیا موسوم به انریکو چرولی cerulli  با کمک دو دانشمندایتالیایی به اسامی اتوروسیettorerossi  و آلسیو بومباچی alessio bombsci  در سال 1961 میلادی به چاپ رسیده که فهرست جالبی است و تعداد 1055 تعزیه فهرست و جمع آوری شده که حاوی تعزیه های همنام در قرا و قصبات و شهرهای بزرگ و و گوناگون است.

نکته قابل تامل و جالب دیگر اینکه آقای پیتر بروک کارگردان مشهورتئاتر در سال 1975 میلادی  تئاتری را با عنوان رویای تابستانی شکسپیر به صحنه آورد که مورد توجه اهالی و دولت بریتانیا قرار گرفت و تا ماه ها بر صحنه نمایش به اجرا در امد و ایشان در مصاحبه ای که با روزنامه تایمز انگلیس داشتند در ارتباط با اجرای نمایش نامه متفاوت خود چنین می گوید: ..." من سال قبل به شیراز رفته بودم و تعزیه را دیدم و از شیوه تعزیه ایرانی و اجرای بین نمایشات رو حوضی آن بهره برده و از آن برای اجرای مدرن نمایش رویای تابستانی شکسپیر استفاده کردم. "

آقای پیتر چلکوفسکی peter.j . kiwski  رییس دپارتمنت شرق شناسی و استاد ادبیات اسلامی و تئاتر شناس دانشگاه نیویورک هم اذعان میدارد که یکی از شاهکارهای پیتر بروک همین اجرای رویای تابستانی شکسیر میباشد که الهام گرفته از تعزیه ایرانی است.

فراخوان مقاله

فراخوان مقاله هفتمین نشست تخصصی تاریخ شفاهی (11بهمن 1390)

در ادامه سلسله نشستها و کارگاههای تخصصی انجمن تاریخ شفاهی ایران، کتابخانه مجلس، هفتمین نشست  تخصصی تاریخ شفاهی را برگزار می‌کند.

در ادامه سلسله نشستها و کارگاههای  تخصصی انجمن تاریخ شفاهی ایران، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی در نظر دارد، هفتمین نشست تخصصی تاریخ شفاهی را با عنوان: «تدوین در تاریخ شفاهی» در یازدهم بهمن سال جاری برگزار کند. انجمن تاریخ شفاهی ایران؛ گروه تاریخ دانشگاه اصفهان؛ حوزه هنری؛ سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران؛ سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و  مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ همکاران و همراهان این دوره از نشست هستند.

هدف از برگزاری این همایش، دانش افزائی در حوزه تاریخ شفاهی و همکاری هر چه بیشتر مراکز فعال و پزوهشگران این حوزه است.

    * · محور اصلی نشست: «تدوین در تاریخ شفاهی»

    * · زیر محورها:

1-     ویرایش به معنای اعم و اخص (پیاده سازی، ویرایش،‌ ساختار، زبان متن و ...)

2-     برآیندها و کاربری (توجه به خروجی‌ها و نظرداشت موازی بودن منابع تاریخ شفاهی)

3-     نقد (بررسی موردی)

از همه علاقه‌مندان به مسائل «تاریخ شفاهی» به ویژه استادان و پژوهشگران، برای شرکت و ارائه مقاله، دعوت به عمل می‌آید تا مقاله‌های خود را حول محورهای پیشنهادی نشست ارسال نمایند. شایان توجه اینکه سایر محور های ذکر نشده اما مرتبط با تاریخ شفاهی نیز قابل بررسی است.

    * نکات:

      ـ آخرین مهلت ارسال چکیده: 30/8/1390

      ـ آخرین مهلت ارسال اصل مقاله: 30/9/1390

ـ  چکیده‌‌ها و اصل مقاله‌ها در قالب فایل word به پست الکترونیکی [e-mail]آدرس ایمیل جهت جلوگیری از رباتهای هرزنامه محافظت شده اند، جهت مشاهده آنها شما نیاز به فعال ساختن جاوا اسکریپت دارید ارسال گردد.

ـ مشخصات نویسنده/نویسندگان، وضعیت شغلی/سمت، پست الکترونیکی و شماره تلفن، همراه چکیده ارسال شود.

نشانی دبیرخانه نشست: تهران ـ میدان بهارستان، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، تلفن [phone]

منبع: کتابخانه و مرکز اسناد مجلس

کارگاه آموزشی تاریخ شفاهی در شیراز

کارگاه آموزشی تاریخ شفاهی به همت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس، ششم بهمن ماه سال جاری در سالن ملاصدرا آموزش و پرورش ناحیه 2 شیراز برگزار گردید..
در این کارگاه یک روزه، فرامرزی، کمری، فخرزاده، قاسمی و غنی یاری سخنرانی کردند.
 
کارشناسان بنیاد حفظ آثار و ارزش های دفاع مقدس شیراز و بنیاد شهید شهرستان های استان و ادارات وابسته و همچنین سازمان اسناد و کتابخانه ملی فارس از جمله شرکت کنندگان این نشست بودند..
در ابتدا علیرضا کمری در خصوص تاریخچه و بنیان تاریخ شفاهی مطالبی ایراد نمودند وتاکید کردند از عمر تاریخ شفاهی بیش از دو دهه نمی گذرد..
او در ادامه به حوزه های اندیشه ای در تاریخ شفاهی اشاره نمودند. حوزه تاریخ اسلام و حوزه مطالعات تاریخی در غرب و تاریخ نگاری در دنیای مدرن و پست مدرن از جمله مباحث وی در این بخش بود.
کمری از فلسفه تاریخ، منابع و ماخذ، هم پوشانی حوزه های مشترک با مبحث تاریخ شفاهی همچون فقه اللغه و فلسفه سخن به میان آورد. او در پایان گفت: در تاریخ شفاهی صرفاً نقل رویداد نیست بلکه به دنبال چگونگی و چرایی نیز هستیم.
در ادامه سعید فخرزاده در خصوص مصاحبه، ویژگی های فرد مصاحبه کننده را برشمردند:
1.اطلاع مصاحبه گر از موضوعات تاریخی.
2.علاقه فرد به مصاحبه و اینکه صرفاً جنبه اداری و وظیفه نباشد.
3.فرد از نظر ظاهری تناسب داشته باشد.
4.نسبت به موضوع تخصصی مصاحبه مورد نظر اطلاعات و شناخت کافی داشته باشد.
5.مصاحبه کننده باید در خصوص موضوع مورد نظر منابع جمع آوری نماید و سؤالات، باید با موضوع هم خوانی داشته باشد.
6. در جلسه اول مصاحبه گر  باید شخص مصاحبه شونده را با اهداف و رسالت مصاحبه و تاریخ شفاهی اشنا کند.
فخرزاده در ادامه گفت: فرایند مصاحبه در تاریخ شفاهی شبیه به فرایند تولید فیلم است و مصاحبه محصولی است که تمامی زحمت ها به عهده محقق است.
در تاریخ شفاهی بهترین شکل مصاحبه رو در رو  با دستگاه ضبط صوت است.
در ادامه آقای قاسمی در خصوص اعتماد به نفس در مصاحبه و ابزار و لوازم ضروری جهت مصاحبه و یادداشت برداری مطالبی را بیان نمود
او هشدار داد باید از دادن وعده و وعیدهای ناممکن جهت ترغیب مصاحبه کننده اجتناب کرد.
قاسمی همچنین در خصوص ویژگی های پرسش در مصاحبه نیز نکاتی را برشمردند.
محسن غنی یاری، پژوهشگر ادبیات انقلاب اسلامی، آخرین سخنران بود که پیرامون موضوع این نشست سخن گفت.
این کارگاه آموزشی بعد ازظهر، با پرسش و پاسخ مابین شرکت کنندگان و کارشناسان ادامه یافت؛ و با بررسی و نقد  نمونه هایی از مصاحبه های انجام شده به کار خود پایان داد.

فرشید احمدی فر

به بهانه ضبط تاریخ شفاهی در محضر استاد حسن امداد

به بهانه ضبط تاریخ شفاهی در محضر استاد حسن امداد 

نصرت الله خازنی در سن نود سالگی درگذشت

نصرت الله خازنی  در 8 دی ماه  در سن نود سالگی به طور ناگهانی درگذشت. او از جمله شخصیت هایی بود که گروه تاریخ شفاهی سازمان مصاحبه  مفصلی را با وی انجام داده بود. این مصاحبه از تاریخ تیر 83 الی خرداد سال بعد به طول انجامید . او در این مصاحبه جزئیات زندگی خود را که با رخدادهای سیاسی و اقتصادی نظیر وقایع جنگ جهانی دوم، معاونت سازمان بازرسی نخست وزیری در زمان رزم آرا، رخدادهای دوران نخست وزیری دکتر مصدق، تشکیل بانک ساختمانی، تحولات بانک کشاورزی و ...پیوند داشت، به طور کامل بیان داشت. آخرین سمت دولتی وی مدیریت عامل بانک کشاورزی در سال 58 بود. در این سال پس از 42 سال خدمت دولتی به مقام بازنشستگی نائل آمد. همچنین به دلیل تسلط به مسائل قضایی و حقوقی دفاع از  پرونده های حقوقی مهمی را عهده دار بود. فعالیت وی به عنوان یکی از وکلای برجسته کانون وکلا تا زمان مرگش ادامه داشت. همکاری وی با سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران فقط به مقوله تاریخ شفاهی ختم نمی شود؛ وی در سال 85 مجموعه 219 جلد کتاب چاپ سنگی  از مجموعه کتابخانه شخصی خود را که میراث خانوادگی اش بود، به سازمان اهدا نمود. این مجموعه اینک در بخش نسخ خطی سازمان نگهداری می شود.

مهرورزی و بخشش، درایت و نیک اندیشی، درستی و استواری، خلوص و آرامش،  با وجود او عجین بود. بخشش و رحمت پروردگار بر او و افسوس و دریغ بر ما.

مراسم ختم این بزرگوار در روز جمعه 13 دی ماه از ساعت 12:45 در مسجد جامع شهرک غرب برگزار می شود. 

این مطلب از طریق خانم نیک نفس از نویسندگان وبلاگ به من رسید که بخاطر برخی مشکلات فنی، بنده آن را درج کردم. (امیر کشاورز)