سجلات استشهادنامه

1.سجل: والله علی ما یقول شهید حروه ما الذئب مهر یا سید ساجدین.مهر شهادت دهنده

2. سجل وقوعی: لاریب فی موقوع الجوانب المسئوله لدی حروه

3.سحل وقوعی: بلی مراتب مسئوله بدون ریب واقع شده است .

4.سجل مطابقه ای : مراتب مسئوله کاالمش فی رابعه النها و ظاهر و هومداییت حروه داعی

استشهادنامه

استشهادیه ، پرسش مکتبوب فردی و پاسخ جمعی است با شرائط مذکور که در جریان امر شناخته شده ای بودند معمولا کسی که سوال را مطرح می کرده از خود نام می برده است . از این نوشته با اسامی شهادت نامه، استشهادنامه، استشهادنامچه، ورقه استشهاد و استعلام نامه یاد می شده است .

سجلات وقفنامه‌ها

1. هو الواقف الشاهد قد جرت الصیغه من الوقفیه علی الشرط المرحومه.....سجلات شهود

2.     قد امر واقف بما اسند الیه فیه لوی حور.......سجل شهود

3. قد اقرو و اعترف الواقف المومن بما نسب الیه ........سجلات اعترافی
4. قد وقع ........اگر آمد .......سجل وقوعی.

و اگر هیچ یک از آنها نبود سجل مطابقه ای می باشد.

نسخ هم سنگ:

نسخ هم سنگ یعنی تهیه همزمان چند نسخه از یک سند که امروزه نیز در دفاتر اسناد رسمی مرسوم است . این در حالی است که به برخی از محققان سابقه این کار رابه اروپاییان نسبت داده اند. در حالیکه در یکی از قدیم ترین وقف نامه هاوقف نامه قرن نهم متعلق به شرق کشور چنین مولفه ای وجود داشته است . در زمان صفویه بجای آدرس نویسی صرفا به چند کلمه از قبیل نسخ ، اربع نسخ، یا سایر اعداد اشاره شده است. لذا نقش سند در تداوم متعهدات دلیلی برای تهیه چند نسخه از یک سند بوده است برای اسناد گوناگونی از قبیل وقف نامه ها  ِ مباهله نامه ها، مصالحه نامه هاِ، و اوراق حکمیه ، قدیم ترین سابقه بزرگان تیموری باز می گردد. حداقل دو نسخه و حداکثر 10 نسخه بوده است .ذلک الکتاب علی نسخ یعنی 6 نسخه   نایومته می شود اربع نسخه ...4 نسخه.

سجلات و نسخ همسنگ

سجلات درمعنای تصدیقاتی به کار برده می شود که در حاشیه یا ظهریه سند دیده می شود. در واقع گواهی ،جز تاییدی مهر شده می باشد. در سند، دو رکن متن و سجلات از اهمیت ویژه ای برخوردار است . سجلات اهمیت خاص و بسیار ویژه ای از نظر رجال شناسی دارند. یکی از ترازوهای اصلی اسناد شرعی سجلات می باشند که بسیار از نظر تجدید سند و رجال شناسی  اهمیت دارند.سند در زمان زندیه تولید گشته و درزمان قاجاریه دوباره کاربرد و کارکرد پیدا کرده است .

سجلات را نمی توان همسنگ و دارای یک ارزش دانست چرا که علاوه بر مضمون .مقام . جایگاه اجتماعی و اجرائی افراد در زمان وقوع و عقود نیز دگرگون می شده است . لذا به چند دسته تقسیم می گردند.

تقسیم بندی سجلات:

1 .سجل وقوعی

2. سجل اعترافی

3. سجل شهودی

4. سجل مطابقه ای

وقف نامه

وقف نامه عملی است حقوقی که به موجب آن شخص عین مالی را از ملکیت خود خارج ساخته  از هر گونه نقل و انتقال اداری و قهری بطور کامل مصون نگاه میدارد و منافع آن را در امور خیریه به گونه خداپسند به طور دائم به جریان می اندازد کسی که مالی راوقف برای مدیریت و سرپرستی عین موقوفه و تقسیم منافع و اجرای نیات معین می کنند متولی و کسی که واقف برای نظارت بر کار متولی معین می نماید ناظر گویند. موقوفات از جهت مصرف بر دو قسم عام و خاص تقسیم می گردد.

ساختار واقف نامه:

1.  تحمیدیه : بسمله هو الواقف علی السرائر یا هوالواقف علی الضمائر برخی مواقع در تحمیدیه وقف از واژه هایی همچون هو الله یا بسم الله تعالی شانه نیز استفاده می گردد که بسم الله تعالی شانه بیشتر برای فرامین مالی به کار برده می شود.

2.     دیباچه

3.     مشخصات کامل واقف

4.     شرط تحقق وقف که معمولا قصد قربت است .

5.     اظهار صیغه

6.     کلی گوئی جهت مصرف

7.     موقوفه در قبات و مختصات و حدود اربعه آن

8.     مخارج (وظایف متولی)

9.     متولی فعلی و سیستم انتخاب متولیان بعدی

10. متولی در صورت انقراض نسل

11. الفاظ تشریفاتی دال بر وقوع عقد و قبض و قبولی متولی

تاریخ تحریر

مراهنه نامه

مالی نزد طلبکار برای اطمینان است ، چنانکه اگز طلب اورا ندهد، طلبش را از آن مال استیفا نماید. گرودهنده را داراهن و گرو گیرنده را مرتهن خود مورد گرو را رهن یا عین مرهونه می گویند.

مترادفات آن ، سند رهن و رهن نامه می باشد تحمیدیه خاصی برای مراهنه نامه در نظر گرفته شده است

ساختار مراهنه نامه:

1.     مال المراهنه

2.     مشخصات صاحب طلب مرتهن

3.     مشخصات مدیون

4.     فرصت ادای دین (زمان مک رهن)

5.     عین مرهونه و حدود اربعه آن

6.     صیغه رهن (اظهار صیغه به گونه کتبی)

7.     مصالحه بین راهن و مرتهن

8.     صیغه صلح

9.     تاریخ رهن (تاریخ تحریر)

برگرفته از درس استاد  محسن روستایی – شیراز ۱۳۹۱

تقسیم نامچه: تقسیم نامه ،نامه

این واژه دارای ۲ مترادف است : ۱. افرادنامه       ۲. تسهیم نامه

یکی از اسباب شرکت و مشارکت است ،مالی است که از طریق ارث منتقل می گردد از این دوره مباحث فقهی تقسیم را ذیل شراکت آورده اند این سند اعلب مانند یک نقشه بسیار دقیق و قطع کوچک اطلاعاتی را ارائه می دهد . پس عنصر اصلی تقسیم نامچه :

۱. شراکت                        ۲. وراثت     می باشد.

این سند اغلب همانند یک نقشه بسیار دقیق و قطع کوچک اطلاعاتی را ارایه می دهد.

مبایعه نامه

هر سندی که مبتنی بر ارکان خرید و فروش باشند را گویند.

مبایعه نامه بر ۲ قسم است :

۱مبایعه نامه قطعی

۲مبایعه نامه شرطی

فروش نامه ها همان مبایعه نامه ها هستند . سند فروش ، بیع نامه، سند مبایعه، قطعی، مقاله ابتیاعی و قباله مالکیت که همگی از مترادفات مبایعه نامه است .

ساختار مبایعه نامه:

1.     تحمیدیه: هو المالک بالاستحقاق

2.     خطبه

3.     شروع متن و محل وقوع عقد و معامله

4.     مشخصات بایع

5.     شرائط تحقق عقد

6.     عبارت صحیح درمبایعه .اظهار صیغه به گونه کتبی.

7.     مشخصات مشتری

8.     مبیع: مورد معامله قرارگرفته شده

9.     ثمن

10. قبض و اقباض: عبارت وقوع عقد دال بر ایجاد و قبول

11. تاریخ تحریر

طلاق نامه

طلاق از جمله ایقاعات می باشد . یکی از طرفین ازدواج می توان ‍پیوند را قطع نماید این واژه در لغت دو معانی گره گشودن،رها گشتن و..طلاق در شرع برای برطرف کردن قید نکاح است در طلاقنامه ما تحمیدیه نداریم.

ساختار طلاق نامه:

1.     شروع متن

2.     مشخصات کامل زوج

3.     نام مطلقه

4.     اظهار صیغه طلاق

5.     شرائط ضمن عقد طلاق

6.     تاریخ تحریر

اسناد شرعی

اسناد شرعی اسنادی هستند که نوعی عقد یا ایقاعات در آنها وجود دارد مانند اجاره نامه ها وصیت نامه ها، نذرنامه ها، وقف نامه ها، اقرارنامه ها، شهادت نامه ها، مصالحه نامه ها و... در اسناد شرعی عنصری سند شناسی به نام سجلات وحودد ارد نوعی نسخ هماهنگی داریم و سواد نویسی – تمامی اسناد شرعی ساختار سند شناسی مشخصی دارند مقدمه فهرست نویسی ، سند شناسی است .

نمونه هائی از اسناد شرعی:

*صداق نامه: نوعی سند مکتوبی است که حاوی ارکان ازدواج باشد. قسمتهای گوناگون صداق نامه به شرح ذیل می باشد:

۱.  عناوین صداق نامه: قباله نکاحیه، قباله مناکحه، نکاح نامه، عقد نامه ، عقد نامچه، عقدنامه ازدواج ، مهرنامه ، سند ازدواج ، قباله زناشوئی که تمامی اینا مترادفات صداق نامه است .

۲.     ساختار صداق نامه:

که ممکن است تمامی مواد بالا را در بربگیرد اما اصطلاحات کاربردی آنها متفاوت است .

۳.     تحمیدیه: هوالمولف بین القلوب

۴.  دیباچه: مشخصات کامل زوج همراه با توصیفات ادبی. مشخصاتی کامل زوجه همراه با توضیحات و شرائط لازم برای ازدواج

۵.     صداق: میزان مهریه تعیین و مشخص گردیده

۶.     اظهار صیغه نکاح دائم

۷.     تاریخ تحریر